Coraz więcej cudzoziemców decyduje się na pozostanie w Polsce na stałe. Istnieją dwa rozwiązania, które umożliwiają im legalny pobyt i pracę w RP bez ograniczeń czasowych. Pierwszym z nich jest zezwolenie na pobyt czasowy rezydenta długoterminowego UE, które omówiliśmy w jednym z naszych wcześniejszych artykułów. Drugie to zezwolenie na pobyt stały i uzyskana na jego podstawie karta pobytu stałego.
Procedurę udzielenia zezwolenia na pobyt stały reguluje ustawa o cudzoziemcach z dnia 12 grudnia 2013 roku. Wiele z jej postanowień, w tym te dotyczące zezwolenia na pobyt stały i wydanej na jego podstawie karty pobytu stałego zostało zmienionych ustawą nowelizującą z 17 grudnia 2021 roku. Nowe przepisy weszły w życie z dniem 29 styczna 2022 roku. Poniżej omawiamy jak obecnie wygląda procedura ubiegania się o zezwolenie na pobyt stały.
Zezwolenie na pobyt stały – czym jest i jakie daje uprawnienia?
Zezwolenie na pobyt stały uprawnia cudzoziemca do pobytu i pracy w Polsce bez konieczności uzyskiwania dodatkowych dokumentów i pozwoleń. Cudzoziemcowi, któremu zostało ono udzielone, wydawana jest karta pobytu stałego. Na jej podstawie (wraz z dokumentem podróży, np. paszportem) uprawniony jest do wielokrotnego przekraczania granicy Polski bez konieczności uzyskiwania wizy.
Zezwolenie na pobyt stały uprawnia również do podróżowania po strefie Schengen. Taki wyjazd nie może jednak przekroczyć 90 dni w okresie 180 dni. Dłuższy pobyt w innym państwie wymaga legalizacji pobytu według obowiązującej w nim procedury.
Kiedy cudzoziemiec może ubiegać się o zezwolenie na pobyt stały?
O zezwolenie na pobyt stały może wystąpić cudzoziemiec, który spełni jeden z poniższych warunków:
1) jest dzieckiem cudzoziemca, któremu udzielono zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE pozostającym pod jego władzą rodzicielską:
- urodzonym po udzieleniu temu cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE lub
- urodzonym w okresie ważności zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego temu cudzoziemcowi lub w okresie pobytu tego cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany albo w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy lub udzieleniem ochrony uzupełniającej, lub
2) jest dzieckiem obywatela polskiego pozostającym pod jego władzą rodzicielską, lub
3)jest osobą o polskim pochodzeniu i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe, lub
4) pozostaje w uznawanym przez prawo Rzeczypospolitej Polskiej związku małżeńskim z obywatelem polskim i pozostawał w tym związku małżeńskim przez co najmniej 3 lata przed dniem, w którym złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały, i bezpośrednio przed złożeniem tego wniosku przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż 2 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z pozostawaniem w związku małżeńskim z tym obywatelem polskim lub w związku z uzyskaniem statusu uchodźcy, ochrony uzupełniającej lub zgody na pobyt ze względów humanitarnych, lub
5) jest ofiarą handlu ludźmi w rozumieniu Kodeksu karnego i:
- przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przez okres nie krótszy niż 1 rok na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy dla ofiar handlu ludźmi,
- współpracował z organami ścigania w postępowaniu karnym w sprawie o przestępstwo handlu ludźmi,
- ma uzasadnione obawy przed powrotem do państwa pochodzenia, lub
6) bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie mu zezwolenia na pobyt stały przebywał nieprzerwanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres nie krótszy niż:
- 5 lat w związku z nadaniem mu statusu uchodźcy, udzieleniem ochrony uzupełniającej lub na podstawie zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub
- 10 lat na podstawie zgody na pobyt tolerowany, lub
- 4 lata na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę udzielonego ze względu na pracę w zawodzie pożądanym dla polskiej gospodarki i posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu, lub
7) udzielono mu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej azylu, lub
8) posiada ważną Kartę Polaka i zamierza osiedlić się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na stałe, lub
9) jest obywatelem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, który do dnia 31 grudnia 2020 roku wykonywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pracę jako pracownik delegowany przez pracodawcę zagranicznego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i spełnia łącznie następujące warunki:
- przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej legalnie i nieprzerwanie co najmniej przez 5 lat bezpośrednio przed złożeniem wniosku, w tym na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego ze względu na inne okoliczności,
- posiada źródło stabilnego i regularnego dochodu wystarczającego na pokrycie kosztów utrzymania siebie i członków rodziny pozostających na jego utrzymaniu,
- posiada ubezpieczenie zdrowotne w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych lub potwierdzenie pokrycia przez ubezpieczyciela kosztów leczenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Zezwolenie na pobyt stały – niezbędne dokumenty
Wniosek o zezwolenie na pobyt stały cudzoziemiec składa do wojewody właściwego ze względu na miejsce swojego zamieszkania. Może go złożyć najpóźniej w ostatnim dniu legalnego pobytu w Polsce.
We wniosku należy wskazać szereg niezbędnych informacji, takich jak dane osobowe cudzoziemca, adres zamieszkania czy informacje dotyczące członków rodziny. Wymagane jest również wyszczególnienie wszystkich podróży zagranicznych cudzoziemca w ciągu ostatnich 5 lat, wraz ze wskazaniem konkretnych dat wjazdu i wyjazdu z danego kraju.
Wniosek składa się na urzędowym formularzu. Należy do niego załączyć dokumenty potwierdzające okoliczności wskazane we wniosku. Będą się one różnić w zależności od tego na jakiej podstawie cudzoziemiec ubiega się pobyt stały. Jednakże niezależnie od okoliczności cudzoziemiec będzie musiał załączyć:
- 4 aktualne fotografie,
- kserokopię wszystkich zapisanych stron dokumentu podróży,
- dowód wniesienia opłaty skarbowej, o ile jest wymagana.
Jak długo trwa procedura ubiegania się o zezwolenie na pobyt stały według nowych przepisów?
Nowy termin na załatwienie sprawy o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy wynosi 6 miesięcy. Termin ten liczony jest od dnia, w którym jako ostatnie wystąpiło jedno z następujących zdarzeń:
- cudzoziemiec złożył wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały osobiście lub nastąpiło jego osobiste stawiennictwo w urzędzie wojewódzkim po złożeniu tego wniosku, chyba że wobec cudzoziemca nie stosuje się wymogu osobistego stawiennictwa, lub
- cudzoziemiec złożył wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, który nie zawiera braków formalnych lub zostały one uzupełnione, lub
- cudzoziemiec przedłożył dokumenty potwierdzające dane zawarte we wniosku i okoliczności uzasadniające bieganie się o udzielenie zezwolenia na pobyt stały, lub wyznaczony przez wojewodę termin upłynął bezskutecznie.
Z kolei postępowanie odwoławcze powinno zostać ukończone w przeciągu 90 dni.
Jesteś pracodawcą i rozważasz zatrudnienie cudzoziemca? Nie wiesz, czy należy wystąpić z wnioskiem o zezwolenie na pracę, czy o zezwolenie na pobyt czasowy? Skontaktuj się z nami. Nasi specjaliści udzielą odpowiedzi na te i inne pytania. Pomożemy Ci w prawidłowym złożeniu wniosku i sprawnym przeprowadzeniu procedury uzyskania zezwolenia oraz kompleksowej obsłudze cudzoziemców.